جراحی چاقی (همراه با عکس واقعی بیماران)

جراحی چاقی (جراحی باریاتریک) چیست؟

جراحی چاقی که به آن جراحی باریاتریک (Bariatric surgery) نیز می‌گویند، زمانی انجام می‌شود که فرد از روش‌های دیگر مانند رژیم غذایی و یا ورزش جواب نگرفته یا با بیماری‌های مزمن ناشی از چاقی مانند دیابت و… درگیر شده است. در چنین موقعیت‌هایی، پزشک بعد از بررسی وضعیت سلامت جسمانی فرد، پیشنهاد می‌کند که از عمل معده برای لاغری استفاده شود.

در جراحی باریاتریک، جراح با ایجاد تغییراتی در سیستم گوارش، معمولاً در معده و گاهی در روده کوچک به فرد کمک می‌کند تا کالری کمتری دریافت کند و احساس سیری طولانی‌تری داشته باشد. این جراحی لاغری علاوه بر کاهش وزن، می‌تواند در درمان و پیشگیری بسیاری از بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت و کبد چرب هم مؤثر باشد.

دقت داشته باشید معمولاً انواع جراحی های باریاتریک با نام‌های جراحی چاقی و یا عمل لاغری نیز شناخته می‌شوند. در حال حاضر، روش‌های مختلفی برای انجام جراحی چاقی وجود دارد که در بخش بعد به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

تصاویر قبل و بعد جراحی چاقی دکتر ناصر ملک پور

جراحی لاغری برای چه افرادی مناسب است؟ (کاندیدای مناسب جراحی چاقی)

بیمارانی که هر یک از شرایط زیر را تجربه می‌کنند، قادر خواهند بود از تکنیک‌های جراحی به منظور کاهش وزن خود کمک بگیرند:

• 1️⃣ BMI یکی از شاخص‌های نشان‌دهنده فاصله وزن فرد تا حالت استاندارد است. زمانی که این شاخص بیش از 40 باشد، نشان می‌دهد بیمار اضافه وزن زیادی دارد. این موضوع با عوارض جدی نظیر مشکلات قلبی همراه خواهد بود. به همین علت باید با کمک عمل لاغری برای پیشگیری و یا حتی درمان این مشکلات اقدام کرد.
• 2️⃣ برخی از افراد با کمک ورزش و تغییر رژیم غذایی باز هم به وزن ایده‌آل دست پیدا نمی‌کنند. همچنین باید در نظر گرفت که انجام فعالیت‌های ورزشی معمولا به زمان طولانی برای کاهش وزن به میزان زیاد نیاز دارد. از این رو بهتر است برای این افراد از جراحی و در کنار آن اعمال تغییر در شیوه زندگی‌ کمک گرفت.
• 3️⃣ افرادی که بیش از 45 کیلوگرم اضافه وزن دارند، نمی‌توانند این حجم از اضافه وزن را بدون جراحی به حالت نرمال نزدیک کنند. به همین علت باید از تکینک‌های جراحی کمک گرفت.
• 4️⃣ بیمار نباید به استعمال دخانیات یا حتی محصولات الکلی اعتیاد داشته باشد.
• 5️⃣ بیمار باید از نظر سیستمیک شرایط مناسبی برای جراحی داشته باشد. در غیر این صورت حین عمل مشکلات جدی و خطرناکی برای او رقم خواهد خورد.
• 6️⃣ سن یکی دیگر از عواملی است که در شرایط مورد نیاز برای هر جراحی ذکر می‌شود. به همین علت افراد با سن بالا ممکن است نتوانند از چنین درمانی بهره‌مند شوند.

آیا من کاندید مناسبی برای جراحی لاغری هستم؟

پیش‌تر شرایطی که بیمار برای انجام جراحی لاغری باید از آن‌ها برخوردار باشد را بررسی کردیم. اگر تمامی شرایط مذکور را دارید، می‌توانید از عمل لاغری برای رسیدن به هدف خود کمک بگیرید. با این حال باید پیش از درمان توسط متخصص معاینه کاملی صورت بگیرد. به طور معمول اگر سایر تکنیک‌های درمان چاقی برای بیمار جواب ندهد، جراحی به عنوان آخرین گزینه انتخاب می‌شود.

میزان اضافه وزن خود را از طریق فرم زیر بسنجید.

بیماران با شرایط زیر نمی‌توانند از جراحی برای کاهش وزن خود استفاده کنند.

عمل جراحی لاغری برای چه افرادی مناسب نیست؟

• ⛔ بیماران مبتلا به مشکلات سیستیمک کنترل نشده، نمی‌توانند از چنین درمانی برخوردار شوند.
• ⛔ احتمال بروز مشکلات جدی حین بیهوشی برای بیماران مسن وجود دارد.
• ⛔ بیمارانی که امکان کاهش وزن بدون انجام جراحی برایشان میسر است، توصیه می‌شود سراغ چنین تکنیک‌هایی نروند.
• ⛔ بیماری که حاضر نیست پس از درمان تغییراتی را در سبک زندگی خود اعمال کند.

انواع جراحی چاقی

جراحی چاقی انواع مختلفی دارد و معمولاً بهترین جراح چاقی در تهران با توجه به سلامت عمومی، نیازها و ترجیح شخصی شما روش جراحی باریاتریکی که نتیجه بهتری را برایتان خواهد داشت، به شما توصیه می‌کند. در ادامه متداول‌ترین روش‌های عمل معده برای لاغری را برایتان شرح می‌دهیم. 

عمل اسلیو معده (Gastric sleeve) 

یکی از رایج‌ترین روش‌های جراحی لاغری، عمل اسلیو معده است که به آن اسلیو گاسترکتومی هم می‌گویند. دلیل اصلی محبوبیت این عمل ساده بودن فرایند جراحی آن نسبت به سایر روش‌هاست. در عمل اسلیو معده، پزشک بخش بزرگی از معده را برمی‌دارد – حدود 80٪ – و تنها بخش کوچک و لوله‌ای شکلی از معده باقی می‌ماند.

با این روش حجم معده تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند و اشتها کم می‌شود. علت اصلی کاهش اشتها این است که بعد از برداشتن بافت معده، هورمون‌های گرسنگی (هورمون تنظیم‌کننده اشتها یا هورمون گرلین) کمتری از بافت معده ترشح می‌شود و در نتیجه به طور طبیعی مقدار غذایی که می‌توانید در هر وعده مصرف کنید کاهش یافته و سریع‌تر احساس سیری می‌کنید.

عمل بای پس معده (Gastric bypass)

جراحی چاقی از نوع بای پس معده تحت روش‌های مختلفی انجام می‌شود. از جمله عمل بای پس معده Roux-en-Y (RYGB)، مینی بای پس معده و انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ دوازدهه (BPD-DS). به‌طور کلی در عمل بای پس معده، ابتدا بخش کوچکی از معده با پانچ جدا می‌شود تا حجم معده کاهش یابد. سپس مسیر جدیدی از روده کوچک به معده ایجاد می‌شود.

به عبارت ساده‌تر، در این عمل لاغری نه تنها حجم معده کم می‌شود، بلکه بخشی از قسمت بالایی روده هم از روند هضم غذا حذف می‌شود تا بدن کالری کمتری نسبت به قبل جذب کند. بای پس معده سبب تغییر در میزان ترشح هورمون‌ها شده و همین موضوع بر اشتها و میزان متابولیسم بدن تأثیر می‌گذارد.

عمل مینی بای پس معده (mini-gastric bypass)

جراحی مینی بای پس معده یا بای پس معده تک آناستوموز، روش جدیدی است که در سال‌های اخیر طرفدار پیدا کرده و تفاوت‌هایی با روش بای پس کلاسیک دارد. عمل مینی بای پس معده پیچیده‌تر بوده و احتمال نشت از اتصال جدید بین معده و روده کوچک (برای کمتر کردن مسیر هضم و جذب غذا) در آن کمتر است.

دلیل اصلی این موضوع این است که بر خلاف روش بای پس معده کلاسیک، در مینی بای پس فقط یک اتصال جدید در معده ایجاد می‌شود. همین امر منجر می‌شود که زمان این جراحی کمتر باشد. در این روش از جراحی چاقی نیز بخشی از معده با پانچ جدا می‌شود و سپس روده کوچک از مسیر جدیدی به معده متصل می‌شود تا زمان جذب غذا کمتر شده و غذا سریع‌تر دفع شود.

عمل بالون معده

میان انواع جراحی های چاقی، بالن معده درمانی موقتی است که با کاهش حجم معده بدون جراحی و یا ایجاد برش در بافت معده، به لاغری بیمار کمک می‌کند. طی این عمل، پزشک بالون بادوامی از جنس لاستیک سیلیکونی را در معده فرد قرار می‌دهد تا حجم معده را کاهش دهد. در عمل بالون معده، ابتدا بالون توسط جراح تخلیه شده و با استفاده از آندوسکوپ (لوله نازک و انعطاف‌پذیر) از طریق دهان به معده وارد می‌شود و بعد بالون را با محلول نمکی (آب‌ نمک) پر می‌کنند.

عمل حلقه معده یا گاستریک باندینگ (adjustable gastric band)

جراحی حلقه معده یا (گاستریک باندینگ) یکی از انواع جراحی های چاقی است که در آن جراح چاقی با قرار دادن یک نوار سیلیکونی به نام Lap-Band، در قسمت بالایی معده، ظرفیت آن را کاهش می‌دهد. این عمل سبب کنترل میزان ورود غذا به معده شده و سرعت عبور غذا از معده را کندتر می‌کند و همین امر سبب می‌شود که برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید.

در عمل لاغری به روش حلقه معده، بعد از اینکه جراح حلقه را در اطراف قسمت فوقانی معده قرار داد، لوله کوچکی به حلقه متصل می‌شود. این لوله از طریق یک دریچه که در زیر پوست شکم جاگذاری شده، قابل دسترس است و جراح با کمک این لوله محلول نمکی را به حلقه تزریق و آن را باد می‌کند.

عمل ساسج معده

عمل ساسج معده یا (Bilio-pancreatic diversion with duodenal switch /BPD-DS) یکی از روش‌های پیچیده و ترکیبی در بین جراحی های چاقی است که در آن جراح هر دو تکنیک گاسترکتومی اسلیو و بای پس را انجام می‌دهد. در جراحی ساسج معده، جراح تقریباً 60 تا 70 درصد معده را برمی‌دارد تا معده شکل لوله‌ای به خود بگیرد مانند (عمل اسلیو معده). بعد از آن عمل بای پس معده یا همان جدا کردن دوازدهه و اتصال آن به کیسه معده جدید انجام می‌شود.

در نتیجه این عمل لاغری، غذا فقط از کیسه کوچک معده عبور می‌کند و بعد در آخرین قسمت روده کوچک تخلیه می‌شود. این عمل با کاهش روند هضم غذا و جذب کالری و مواد مغذی، به لاغری کمک می‌کند. از نکاتی که درباره این عمل پیچیده باید بدانید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• این عمل مناسب افرادی است که شاخص توده بدنی بالای 35 یا 40 را دارند.
• احتمال بروز اختلالات متابولیک، اسهال، کمبود ویتامین و مواد معدنی در این جراحی بالا است و به همین دلیل باید از راه‌های جایگزین دیگری، ویتامین و مواد معدنی موردنیاز بدن را تأمین کرد.

• این نوع جراحی برگشت‌ناپذیر است؛ چون بخشی از معده در آن برداشته می‌شود.
• این جراحی پیچیده‌تر از عمل اسلیو معده و بای پس معده است.
• خطر انسداد روده، عارضه‌ای نادر، در این روش بالاتر از جراحی اسلیو معده است.

بهترین روش جراحی برای درمان چاقی

حالا ممکن است این سؤال ذهنتان را مشغول کرده باشد که بهترین روش عمل معده برای لاغری چیست؟ باید بگوییم که پاسخ دقیق و مشخصی برای این سؤال وجود ندارد؛ زیرا روش جراحی تا حد زیادی به ویژگی‌های فرد، شاخص توده بدنی، سن، سلامت جسمانی، سابقه پزشکی و ترجیح شخصی بستگی دارد. برای نمونه برخی از افراد ترجیح می‌دهند از روش‌های کم تهاجمی استفاده کنند یا بعضی دیگر می‌خواهند در زمان کوتاهی به وزن ایده‌آل خود دست یابند؛ بنابراین بهترین کار این است که توسط یک جراح ماهر ویزیت شوید.

جراح چاقی با بررسی وضعیت بدنی شما و شنیدن درخواست‌ها و نگرانی‌هایی که دارید، بهترین روش جراحی را به شما پیشنهاد می‌کند تا نتیجه مطلوبی از عمل لاغری بگیرید. با این وجود در صورتیکه می‌خواهید اطلاعات دقیق‌تری درباره تفاوت های اسلیو و بای پس معده به دست آورید، مقاله مربوطه را با دقت مطالعه کنید.

دکتر ناصر ملک پور فوق تخصص لاپاراسکوپی پیشرفته، انواع جراحی چاقی از جمله روش‌های جراحی لاغری با لاپاراسکوپی را به صورت تخصصی انجام می‌دهند.

مزایا و فواید جراحی چاقی

مزایای جراحی لاغری موارد متعددی است که برخی از آن‌ها عبارتند از:

خطرات و عوارض جراحی چاقی

جراحی لاغری نیز مانند هر جراحی دیگری ممکن است خطرات و عوارضی را در پی داشته باشد. با این‌ حال احتمال بروز این عوارض به سلامت عمومی، سن، روش جراحی و مقدار اضافه وزن و البته از همه مهمتر تخصص جراح و میزان رعایت مراقبت‌های بعد از جراحی توسط خود بیمار بستگی دارد. خطرات و عوارضی که امکان دارد بعد از جراحی چاقی با آن روبه‌رو شوید، عبارتند از:

عوارض دسته اول

❌خون‌ریزی
❌عفونت معده یا روده کوچک
❌گاستریت (التهاب مخاط معده)، سوزش سر دل
❌زخم معده
❌انسداد روده
❌لخته شدن خون در پا
❌سنگ کیسه صفرا

عوارض دسته دوم

❌سندرم دامپینگ
❌سوء تغذیه
❌فتق
❌کمبود ویتامین‌ و مواد مغذی موردنیاز بدن
❌ضعف بدنی ناشی از کمبود ویتامین
❌رفلاکس معده (بعد از گاسترکتومی اسلیو شایع‌تر است).

پیشنهاد می‌کنیم درباره نگرانی‌های خود و عوارض عمل معده برای لاغری با یک پزشک متخصص مانند دکتر ناصر ملک پور مشورت کنید. دکتر ملک پور و تیم تخصصی ایشان تمامی جوانب بیمار را می‌سنجند و به شما کمک می‌کنند تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید.

جراحی چاقی چگونه باعث کاهش وزن می شود؟

همان‌طور که گفتیم، در انواع مختلف عمل لاغری تلاش می‌شود تا با کوچک‌تر کردن معده به وسیله پانچ، بالون، حلقه یا برداشتن بخشی از بافت آن، حجم معده کم شود. وقتی معده کوچک‌تر می‌شود، شما زودتر احساس سیری می‌کنید و از غذا خوردن دست می‌کشید. همچنین با کاهش حجم معده، هورمون گرلین کمتر ترشح می‌شود و دیرتر گرسنه می‌شوید. البته در بعضی از روش‌ها مانند (بای پس معده) در فرایند هضم و جذب غذا نیز تغییراتی ایجاد می‌شود تا میزان کالری دریافتی کمتر شده و در نهایت وزن کاهش پیدا کند.

آیا در عمل لاغری امکان بازگشت وزن وجود دارد؟

به‌طورکلی بله. بعد از جراحی چاقی امکان افزایش وزن دوباره در بعضی از افراد وجود دارد. اما این به معنای آن نیست که عمل معده برای لاغری ناموفق است. عوامل مختلفی منجر به افزایش و بازگشت وزن مجدد می‌شود که عبارتند از:

• تغییر ندادن سبک زندگی (نداشتن رژیم غذایی سالم و کم‌تحرکی)
• بیماری‌های زمینه‌ای
• نوع جراحی (برای مثال در جراحی بالون معده نسبت به عمل اسلیو معده، امکان برگشت اضافه وزن بیشتر است).

در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری درباره چاقی مجدد بعد از جراحی های لاغری مانند بازگشت وزن بعد از اسلیو معده دارید، محتوای مربوطه را مطالعه کنید. در نتیجه با انتخاب جراح ماهر، روش درمانی اصولی و رعایت مراقبت‌های بعد از جراحی چاقی می‌توانید تا حد زیادی از برگشت اضافه وزن جلوگیری کنید.

هزینه عمل جراحی چاقی چقدر است؟

هزینه عمل جراحی باریاتریک به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• 🟢نوع عمل و میزان پیچیدگی آن
• 🟢محل اقامت یا شهری که در آن زندگی می‌کنید.
• 🟢نوع خدمات و امکانات مرکز جراحی
• 🟢تجربه و تخصص جراح

با توجه به اینکه جراحی چاقی با روش‌های مختلفی انجام می‌شود، برای استعلام دقیق هزینه، در ابتدا لازم است مشاوره و معاینه حضوری با جراح لاغری داشته باشید. در جلسه مشاوره بعد از تعیین بهترین روش عمل معده برای لاغری، هزینه دقیق آن نیز به شما اعلام می‌شود.

آزمایشات و بررسی های قبل از جراحی چاقی

اینکه چه آزمایشاتی پیش از جراحی لاغری تجویز می‌شود، با توجه به شرایط بیمار متفاوت است:

• اگر فرد سابقه دیابت دارد، آزمایش قند خون برای او تجویز خواهد شد.
• در صورت ابتلا به مشکلات ریوی، تصاویر مرتبط با آن تهیه می‌شود.
• بیمارانی که از داروهای انعقادی استفاده می‌کنند، بهتر است تست‌های بررسی مقدار پلاکت انجام ‌شود. همچنین ممکن است از آزمایش CBC برای تعیین مقدار کلی تعداد گلبول‌های سفید، قرمز و حتی پلاکت‌ها پیش عمل لاغری کمک گرفته شود.
• در صورت داشتن علائم فشار خون، مقدار آن با کمک تجهیزات مناسب اندازه‌گیری می‌شود.

مراقبت های بعد از عمل لاغری

پس از درمان توجه به تمامی نکات مراقبتی زیر برای افزایش شانس موفقیت کاهش وزن ضروری است:

• تا زمانی که متخصص توصیه نکند، به انجام فعالیت‌های ورزشی نپردازید.
• تغییرات لازم را در رژیم غذایی خود اعمال کنید و این مسئله را جدی بگیرید.
• مصرف داروهای مورد نیاز تا چند روز پس از درمان ضروری است.
• باید تا بهبودی نسبی از محل جراحی به خوبی مراقبت کنید. تمیز نگه داشتن محل برش برای کاهش شانس بروز عفونت ضروری است.
• بهتر است پس از بهبودی کامل تمرین‌های ورزشی مناسبی برای کاهش وزن خود انتخاب کنید.
• برای بررسی وضعیت بهبودی و کاهش وزن خود پس از درمان باید چندین جلسه به متخصص معالج خود مراجعه کنید.

سوالات متداول جراحی چاقی

خلاصه

همان‌طور که در این مطلب توضیح دادیم، یکی از روش‌های کاهش وزن، جراحی چاقی است. این روش معمولاً بیشتر در زمان‌هایی که اضافه وزن فرد بالا بوده و سلامت جسمی فرد به خطر افتاده و رژیم غذایی و ورزش برای کاهش وزن بی‌تأثیر است، پیشنهاد می‌شود. جراحی باریاتریک انواع مختلفی دارد و پزشک بعد از بررسی کردن آزمایش‌ها و وضعیت سلامت بدن، بهترین روش جراحی لاغری را پیشنهاد می‌کند.

درست است که جراحی چاقی در اغلب مواقع موفقیت‌آمیز است، اما باید بدانید که عمل لاغری به تنهایی کافی نیست و برای تثبیت وزن خود پس از انجام جراحی، باید در سبک زندگی خود تغییرهای اساسی ایجاد کرده و سالم‌تر زندگی کنید. بدین‌ترتیب می‌توانید مطمئن باشید که نتیجه عمل معده برای لاغری دائمی بوده و امکان بازگشت اضافه وزن تا حد بسیاری کمتر می‌شود. اگر همچنان در مورد جراحی چاقی سؤالی دارید، می‌توانید برای گرفتن وقت ویزیت با شماره‌های مطب تماس بگیرید و یا با پر کردن فرم مقاله سوالات خود را از ما بپرسید.