آیا ارتباطی بین چاقی و میگرن وجود دارد؟

چاقی تنها یک عامل خطر برای بیماری‌های متابولیک نیست؛ بلکه می‌تواند محرکی پنهان برای بسیاری از مشکلات عصبی از جمله میگرن باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که اضافه وزن، با ایجاد اختلالات هورمونی و افزایش التهاب در بدن، نقش قابل توجهی در شدت و دفعات سردردهای میگرنی دارد.

اما سوال اصلی اینجاست: آیا می ‌توان با کاهش وزن، دردهای میگرنی را کنترل کرد؟ در این مقاله به بررسی نقش چاقی در بروز میگرن و تأثیر جراحی‌های چاقی بر درمان این بیماری می‌پردازیم.

ارتباط میگرن و چاقی

براساس مطالعات انجام شده، چاقی و حملات میگرنی با یکدیگر در ارتباط هستند. بطور کلی افرادی که دچار اضافه ‌وزن هستند، حدود 30% بیشتر از افراد با وزن نرمال در معرض ابتلا به دردهای میگرنی قرار دارند. این در حالیست که حتی کمبود وزن نیز می‌تواند احتمال ابتلا به میگرن را تا حدودی افزایش دهد.

دلیل اصلی این ارتباط، تأثیر اضافه وزن بر عملکرد رگ‌های عصبی مغز و افزایش التهابات در بدن است که در نهایت به فشارهای عصبی و بروز سردردهای شدید منجر می‌شود. از طرفی، افراد چاق معمولا تمایل بیشتری به مصرف مواد قندی دارند که این موضوع یک عامل اصلی برای تشدید حملات میگرنی محسوب می‌شود.

به گفته پزشکان، چاقی عامل مستقیم ابتلا به اختلالات میگرنی نیست اما یک فاکتور مهم و قابل اصلاح به شمار می‌رود. کاهش وزن، به‌ خصوص با روش‌های اصولی مانند جراحی چاقی ، می‌توان هم به تنظیم وزن کمک کرد و هم دفعات و شدت سردردهای میگرنی را کاهش داد. به همین دلیل، کنترل وزن یکی ازمؤثر در مدیریت میگرن مزمن است.

دلایل تشدید دردهای میگرنی در افراد چاق

همانطور که پیش‌تر گفته شد، افراد چاق بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به حملات میگرنی هستند و این موضوع ناشی از دلایل و عوامل مختلفی می‌باشد که در ادامه به بررسی آن‌های می‌پردازیم:

• التهاب مزمن: چاقی معمولاً با التهاب مزمن در بدن همراه است. این التهاب باعث افزایش سطح سیتوکین‌های التهابی می‌شود که روی سیستم عصبی تأثیر گذاشته و حساسیت مغز نسبت به عوامل محرک میگرن را بالا می‌برد.
• تغییرات هورمونی: اضافه وزن می‌تواند باعث به‌ هم‌ ریختن تعادل هورمون‌ها شود، مخصوصا هورمون‌هایی مانند سروتونین که نقش مهمی در بروز میگرن دارند. این اختلالات باعث تشدید سردردهای میگرنی می‌شوند.
• افزایش استرس: چاقی با بالا رفتن استرس و اضطراب همراه است. استرس هم می‌تواند الگوی خواب، تغذیه و وضعیت روانی فرد را بر هم بزند و در نتیجه، حملات میگرنی را شدیدتر کند.

• مصرف شکلات و مواد قندی: افراد چاق بیشتر از سایرین به خوردن مواد قندی و شکلات تمایل دارند. این خوراکی‌ها محرک‌ شناخته‌شده‌ میگرن هستند و باعث شروع یا شدت گرفتن دردها می‌شوند.

• رژیم غذایی نامناسب: عدم رعایت رژیم غذایی سالم و مصرف فست‌فودها، نوشابه‌های گازدار و غذاهای پرچرب، بدن را از تعادل خارج کرده و به تحریک‌پذیری مغز دامن می‌زند.
• تحرک بیش از حد: ورزش کردن برای کاهش وزن مفید است اما اگر فعالیت بدنی بیش از حد باشد، می‌تواند فشار فیزیکی و عصبی زیادی به بدن وارد کند و موجب بروز سردردهای میگرنی شود.
• مصرف زیاد کافئین: کافئین در برخی افراد خاصیت تسکین‌دهنده دارد اما در افراد چاق ممکن است اثر معکوس بگذارد. مصرف زیاد قهوه، چای یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا، می‌تواند دردهای میگرنی را تشدید کند.

چرا دکتر ناصر ملک پور؟!

12 سال هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

چاپ 61 مقاله علمی پژوهشی و 2 جلد کتاب

پایه‌گذار رشته فلوشیپ لاپاروسکوپی

بیش از 10/000 جراحی موفق و جراحی چاقی

درمان میگرن با جراحی چاقی

از آنجایی که چاقی یکی از عوامل موثر در بروز و تشدید حملات میگرنی است، با کاهش وزن می‌توان قدم بزرگی در درمان این بیماری برداشت. التهاب‌های مزمن، اختلالات هورمونی و نوسانات متابولیکی که در اثر اضافه‌ وزن ایجاد می‌شوند، همگی می‌توانند موجب بروز سردردهای شدید گردند.

کاهش وزن، خصوصا از طریق روش‌های جراحی لاغری، می‌تواند این عوامل زمینه‌ساز را به طور مؤثری کنترل کرده و باعث کاهش قابل توجه دفعات و شدت حملات میگرنی شود. در واقع، زمانی که فرد به وزن سالم‌تری می‌رسد، فشار وارد بر بدن کاهش می‌یابد و عملکرد سیستم عصبی و هورمونی به تعادل نزدیک‌تر می‌شود. در ادامه به بررسی نقش دو روش پرطرفدار جراحی چاقی در درمان میگرن می‌پردازیم:

درمان میگرن با جراحی اسلیو معده

در جراحی اسلیو معده ، بخش زیادی از معده برداشته می‌شود و تنها یک قسمت باریک و لوله‌ای شکل از آن باقی می‌ماند. این تغییر ساختاری باعث می‌شود فرد بسیار سریع‌تر احساس سیری کند و در نتیجه مصرف غذا کاهش یابد. اسلیو معده علاوه بر اینکه به کاهش وزن سریع کمک می‌کند، با اثراتی که بر هورمون‌های اشتها و متابولیسم می‌گذارد، می‌تواند به تعادل هورمونی نیز کمک کند؛ تعادلی که برای کنترل سردردهای میگرنی اهمیت زیادی دارد.

مطالعات نشان داده‌اند که بسیاری از افرادی که این عمل را انجام داده‌اند، نه تنها کاهش وزن موفقی داشته‌اند، بلکه از کاهش چشمگیر در شدت و تعداد حملات میگرنی نیز خبر داده‌اند. به‌علاوه، به دلیل حذف التهاب‌های مرتبط با چاقی، سطح کلی کیفیت زندگی این افراد بهبود یافته است.

چاقی یا لاغر؟! نمیدونی؟

درمان میگرن با جراحی بای پس معده

جراحی بای پس معده یکی از روش‌های مؤثر و برگشت‌ناپذیر برای کاهش وزن است که در آن بخش بالایی معده بریده شده و مستقیماً به روده کوچک متصل می‌شود. این روش نه ‌تنها باعث کاهش دریافت کالری می‌شود، بلکه تغییرات اساسی در هورمون‌های گوارشی و متابولیک نیز ایجاد می‌کند. به همین دلیل، بیماران پس از جراحی اغلب تجربه‌ای متفاوت از گرسنگی، سیری و حتی میل به غذاهای خاص دارند.

با کنترل بهتر وزن و کاهش التهاب‌های بدن، فشار از روی سیستم عصبی کاسته می‌شود و مغز کمتر تحت ‌تأثیر محرک‌های میگرنی قرار می‌گیرد. مطالعات اخیر نشان می‌دهند که بسیاری از بیماران پس از بای‌پس معده، شاهد کاهش فراوان در تعداد حملات میگرنی و شدت آن‌ها بوده‌اند؛ به‌ گونه‌ای که برخی از بیماران موفق به کاهش مصرف داروهای مسکن نیز شده‌اند. این جراحی می‌تواند یک راهکار مؤثر برای آن دسته از افرادی باشد که هم‌زمان با چاقی، از میگرن‌های مزمن نیز رنج می‌برند.

سوالات متداول درباره ارتباط بین چاقی و میگرن

کلام آخر

اگرچه چاقی عامل مستقیم بروز میگرن نیست، اما نقش مهمی در شدت و تکرار آن ایفا می‌کند. کاهش وزن، مخصوصا از طریق روش‌های جراحی مانند اسلیو یا بای‌پس معده، می‌تواند گام مؤثری در کاهش دفعات حملات میگرنی باشد. البته این مسیر باید همراه با اصلاح سبک زندگی و زیر نظر پزشک متخصص دنبال شود. انتخاب آگاهانه، می‌تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا به میگرن را به‌طور چشم‌گیری بهبود ببخشد.

مشاوره حضوری با دکتر ناصر ملک پور

اگر برای عمل اسلیو معده و یا سایر جراحی‌های چاقی قصد مراجعه به مطب دکتر ناصر ملک پور (فوق تخصص جراحی لاپاراسکوپی) را دارید، می‌توانید به آدرس زیر مراجعه کنید.

تهران – سعادت‌آباد، بالاتر از میدان شهرداری، بلوار جوریکی، برج تشریفات، ساختمان شمالی، طبقه3 واحد ۱۲