سندروم دامپینگ پس از جراحی چاقی، بهویژه در افرادی که جراحیهایی مانند بای پس یا اسلیو معده را انجام دادهاند، ممکن است بروز کند. این سندروم زمانی رخ میدهد که غذا به سرعت از معده به روده حرکت کند و بدن نتواند آن را به خوبی هضم و جذب کند. علائم آن میتواند شامل سرگیجه، تعریق، تهوع، ضعف و حتی تپش قلب باشد که برای بیماران بسیار ناراحتکننده است.
درک دلایل بروز سندروم دامپینگ و شناسایی روشهای پیشگیری و کنترل آن میتواند به افرادی که جراحی چاقی انجام دادهاند کمک کند تا با علائم این عارضه بهتر کنار بیایند.
سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
حدود 50 تا 70 درصد از افرادی که جراحی چاقی انجام میدهند، به نوعی سندروم دامپینگ را تجربه میکنند. این سندروم زمانی بروز میکند که غذا خیلی سریع از معده به روده وارد شود و معمولاً به دلیل انتخابهای نادرست غذایی مثل مصرف قندهای تصفیهشده، کربوهیدراتهای با شاخص گلیسمی بالا و نوشیدن مایعات بلافاصله قبل یا بعد از غذا اتفاق میافتد.
برای دریافت مشاوره رایگان و استعلام هزینه جراحی چاقی زیر را پر کنید.
مصرف نوشیدنیها در فاصله کم با وعده غذایی، شیره معده را رقیق کرده و باعث افزایش سرعت انتقال غذا به روده میشود که میتواند علائم سندروم دامپینگ را تشدید کند.
علائم سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
سندروم دامپینگ بعد از جراحی لاغری معمولا در دو حالت زودرس و دیررس رخ میدهد که علائم آن عبارتند از:
حالت زودرس
- نفخ
- تعریق
- درد یا گرفتگی شکم
- حالت تهوع و اسهال
- برافروختگی چهره
- صدای ناهنجار از معده
- تمایل به دراز کشیدن پس از صرف غذا
- تپش قلب همراه با ضربان بالا
- احساس سرگیجه یا ضعف
- احساس پر بودن معده پس از خوردن حتی یک لقمه کوچک
حالت دیررس نیز علائمی مانند تپس قلب، تعریق، احساس برافروختگی، گیجی، خستگی، پرخاشگری، لرزش، ضعف و افت فشار راه به همراه دارد.
تشخیص سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
چنانچه پس از جراحی چاقی علائم گفته شده در بخش قبلی را مشاهده کردید، نیاز است به پزشک خود مراجعه نمایید. وضعیت خود را هنگام مصرف انواع غذاها و مایعات برای او شرح داده تا وی بتواند ضمن انجام آزمایشات لازم، نسبت به تشخیص سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی اقدام کند. از جمله این آزمایشات میتوان به تست تحمل گلوکز یا آزمایش تنفس هیدروژن اشاره کرد.
چرا دکتر ناصر ملک پور؟!
12 سال هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
چاپ 61 مقاله علمی پژوهشی و 2 جلد کتاب
پایهگذار رشته فلوشیپ لاپاروسکوپی
بیش از 10/000 جراحی موفق و جراحی چاقی
سندرم دامپینگ در کدام جراحی چاقی شایع تر است؟
جراحیهای باریاتریک به عنوان یک گروه از عملهای کاهش وزن شامل روشهایی همچون اسلیو و بای پس هستند. به طور کلی، حدود 50 تا 70 درصد از افراد بعد از جراحیهای باریاتریک، علامتهای سندرم دامپینگ را تجربه میکنند. احتمال بروز این سندرم در جراحیهایی که حجم زیادی از معده را برمیدارند یا آن را دور میزنند، بیشتر است.
سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی یکی از عوارض این جراحی است که در برخی انواع این جراحیها بیشتر رخ میدهد و علائمی از ناراحتیهای گوارشی را به دنبال دارد.
سندرم دامپینگ بعد از اسلیو معده
در جراحی اسلیو معده ، بخشی از معده برداشته میشود و اندازه آن کوچکتر میگردد، که این تغییر باعث کاهش حجم غذایی میشود که معده میتواند نگه دارد. با این حال، سندرم دامپینگ در حدود 40 درصد از افرادی که عمل اسلیو انجام دادهاند مشاهده میشود. این احتمال نسبت به برخی دیگر از روشهای جراحی چاقی کمتر است اما همچنان میتواند موجب عبور سریع غذا به روده کوچک و بروز علائم دامپینگ شود.
سندرم دامپینگ بعد از بای پس معده
در جراحی بای پس معده ، بخشی از معده حذف و روده کوچک مستقیماً به بخش باقیمانده معده متصل میشود. این تغییر ساختار مسیر هضم را کوتاهتر میکند و موجب تسریع عبور غذا میشود، که احتمال بروز سندرم دامپینگ را به بیش از 75 درصد میرساند. به دلیل همین ویژگی، دامپینگ پس از بای پس معده شایعترین نوع این عارضه محسوب میشود.
درمان سندروم دامپینگ بعد از عمل لاغری
سندروم دامپینگ بعد از جراحی باریاتریک یکی از عوارضی است که ممکن است پس از جراحی چاقی به دلیل عبور سریع غذا از معده به روده کوچک رخ دهد. درمان این سندروم بیشتر بر تغییرات رژیم غذایی و سبک غذا خوردن متمرکز است.
چاقی یا لاغر؟! نمیدونی؟
اجتناب از نوشیدن مایعات همراه غذا
برای کاهش علائم دامپینگ بعد از جراحی چاقی، توصیه میشود که حداقل 30 دقیقه قبل و بعد از غذا از نوشیدن مایعات خودداری کنید. این کار مانع از رقیق شدن غذا در معده شده و به کنترل تخلیه آن کمک میکند.
تقسیم وعدههای غذایی
به جای وعدههای غذایی بزرگ، غذا را به چند وعده کوچک در روز تقسیم کنید. این کار باعث کاهش حجم غذایی ورودی به معده و پیشگیری از بروز علائم دامپینگ میشود.
پرهیز از کربوهیدراتهای ساده
کربوهیدراتهای ساده مانند شکر و آرد سفید میتوانند علائم دامپینگ را تشدید کنند. به جای آنها، مصرف کربوهیدراتهای پیچیده مانند غلات کامل و سبزیجات توصیه میشود تا تخلیه معده به آهستگی صورت گیرد.
افزایش مصرف پروتئین
پروتئین به هضم کندتر غذا کمک میکند، بنابراین مصرف منابع پروتئینی مانند گوشت، تخممرغ و حبوبات در هر وعده غذایی میتواند به کاهش علائم دامپینگ بعد از عمل لاغری کمک کند.
محدود کردن مصرف لبنیات
در برخی افراد، لبنیات علائم دامپینگ را تشدید میکند. در صورت بروز مشکل، میتوان مصرف لبنیات را کاهش داد یا متوقف کرد.
استفاده از غذاهای غلیظ تر
برای کاهش سرعت تخلیه معده، مصرف غذاهای غلیظتر و کمآب توصیه میشود. این کار باعث میشود تا غذا به آرامی از معده به روده عبور کند. در واقع با غلیظ بودن این غذاها، سرعت حرکت مواد غذایی از معده به روده کندتر میشود.
درمان دارویی و مداخلات بیشتر
اگر تغییرات غذایی موثر نبود، ممکن است پزشک داروهای آهستهرهش (داروهایی که ماده موثر خود را به تدریج و در مدت زمان معینی رها میکنند) را تجویز کند. در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک تغذیه با لوله یا حتی جراحی مجدد به عنوان گزینههای درمانی در نظر بگیرد.
سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی چقدر طول می کشد؟
مدت زمان سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت علائم، نوع سندروم، پیروی از رژیم غذایی مناسب و استفاده از داروها. این سندروم معمولاً بین چند هفته تا چند ماه طول میکشد و با رعایت توصیههای پزشکی میتوان علائم آن را کاهش داد.
پیشگیری از سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی
برای پیشگیری از سندروم دامپینگ پس از جراحی چاقی، لازم است تغییراتی در عادات غذایی اعمال شود. یکی از اصول مهم این است که همراه با غذا مایعات ننوشید؛ زیرا نوشیدن مایعات با غذا میتواند باعث تخلیه سریعتر معده شود، که عامل اصلی دامپینگ است. بهتر است تا ۴۵ دقیقه قبل و بعد از غذا از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
چاقی یا لاغر؟! نمیدونی؟
همچنین، مصرف پروتئین در هر وعده غذایی یا میان وعده ضروری است؛ زیرا پروتئین به تعادل سطح قند خون کمک کرده و از افت ناگهانی آن جلوگیری میکند. به جای مصرف وعدههای بزرگ، وعدههای کوچکتر و مکرر را انتخاب کنید. این کار به کاهش فشار بر معده کوچکشده کمک میکند و مانع از تخلیه سریع و بروز علائم دامپینگ میشود. رعایت این اصول میتواند تا حد زیادی خطر بروز این سندروم را کاهش دهد.
سوالات متداول
قندهای ساده مثل شیرینی، نوشابه، کیک و کلوچه، غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد و گوشتهای فرآوری شده مثل هات داگ، بولونیا که دارای شکر و نشاسته هستند میتوانند سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی را تحریک کنند.
غذاهای سرشار از پروتئین مثل مرغ، ماهی، گوشت قرمز، تخم مرغ، ماستهای پروبیوتیک، ماست، پنیر و کره بادام زمینی میتوانند در کاهش علائم سندروم دامپینگ موثر باشند.
سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی، هر چند میتواند علائمی مانند تهوع و ضعف ایجاد کند، اما خطر جانی ندارد. این علائم معمولاً با تغییر در عادات غذایی، مثل پرهیز از غذاهای چرب یا شیرین و خوردن آهستهتر، کاهش مییابند. اگر کنترل نشود، ممکن است مشکلاتی مانند سوء تغذیه به وجود آید؛ بنابراین در صورت بروز این علائم، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
کلام آخر
در نهایت، سندروم دامپینگ بعد از جراحی چاقی اگرچه یکی از عوارض رایج بعد از جراحی چاقی است، اما با مدیریت صحیح میتوان آن را کنترل کرد. رعایت رژیم غذایی مناسب، انتخاب غذاهای کمقند و اجتناب از نوشیدن مایعات همراه یا بلافاصله پس از غذا از راهکارهای موثر در کاهش علائم این سندروم هستند. همچنین، آگاهی بیماران از علائم و علل بروز این سندروم و مشورت با پزشک میتواند به پیشگیری از مشکلات جدیتر، مانند سوء تغذیه، کمک کند. مدیریت درست این عارضه به بیماران کمک میکند تا تجربه بهتری از نتایج جراحی چاقی و زندگی سالمتر داشته باشند.
مشاوره حضوری با دکتر ناصر ملک پور
اگر برای درمان سندرم دامپینگ بعد از جراحی چاقی و یا سایر جراحیهای لاغری قصد مراجعه به مطب دکتر ناصر ملک پور (فوق تخصص جراحی لاپاراسکوپی) را دارید، میتوانید به آدرس زیر مراجعه کنید.
تهران – سعادتآباد، بالاتر از میدان شهرداری، بلوار جوریکی، برج تشریفات، ساختمان شمالی، طبقه3 واحد ۱۲