چاقی و رفلاکس معده، دو مشکل شایعی هستند که در سال‌های اخیر با شیوع سبک زندگی کم‌تحرک و تغذیه ناسالم، در بسیاری از افراد دیده می‌شوند. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که بین این دو وضعیت، ارتباط مستقیمی وجود دارد؛ به گونه‌ای که اضافه وزن، به ویژه در ناحیه شکم، می‌تواند فشار داخلی شکم را افزایش دهد و عملکرد اسفنکتر تحتانی مری را مختل کند.
این اختلال، بازگشت اسید معده به مری را تشدید کرده و منجر به بروز علائمی مانند سوزش سر دل و ترش‌کردگی خواهد شد. در این مقاله به بررسی دقیق‌تر این ارتباط می‌پردازیم.
ارتباط چاقی و رفلاکس معده
چاقی و اضافه وزن یکی از عوامل مهمی است که می‌تواند احتمال بروز رفلاکس معده را افزایش دهد. در افرادی که دچار چاقی هستند، فشار داخل شکمی بیشتر است و این فشار می‌تواند منجر به بازگشت اسید معده به سمت مری شود.
از طرفی، وجود چربی اضافه خصوصا در ناحیه شکم، عملکرد صحیح اسفنکتر تحتانی مری را مختل می‌کند؛ این اسفنکتر مسئول جلوگیری از بازگشت محتویات معده به مری است. از سوی دیگر، تحقیقات نشان داده‌اند که کاهش وزن حتی به میزان اندک، می‌تواند علائم رفلاکس را کاهش دهد. بنابراین، کنترل وزن نقش مهمی در پیشگیری و درمان مؤثر رفلاکس معده دارد.
برای دریافت مشاوره رایگان و استعلام هزینه جراحی چاقی فرم زیر را پر کنید.
تاثیر اضافه وزن بر رفلاکس اسید معده
همانطور که پیش‌تر گفته شد، اضافه وزن، مخصوصا در ناحیه شکم، می‌تواند نقش مهمی در بروز و تشدید رفلاکس اسید معده داشته باشد. چربی‌های انباشته شده در شکم، با وارد آوردن فشار به معده، شرایط را برای بازگشت اسید به سمت مری فراهم می‌کنند. این فشار باعث می‌شود اسفنکتر بین معده و مری عملکرد مناسبی نداشته باشد و در نتیجه، اسید معده به راحتی به مری نشت کند و سوزش سر دل را افزایش دهد.
چاقی یا لاغر؟! نمیدونی؟
افزایش وزن نه تنها احتمال رفلاکس را بالا می‌برد، بلکه شدت علائم آن را نیز بیشتر می‌کند. پوشیدن لباس‌های تنگ در کنار چربی‌های شکمی، فشار مضاعفی بر معده وارد می‌کند و علائمی مانند سوزش سر دل را تشدید می‌کند. کاهش وزن، مخصوصا از ناحیه شکم، می‌تواند به کاهش فشار داخلی شکم کمک کند و از ورود اسید به مری جلوگیری نماید؛ در نتیجه علائم رفلاکس تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
درمان رفلاکس اسید معده در افراد چاق
درمان رفلاکس اسید معده در افراد مبتلا به اضافه وزن، گاهی صرفا با تغییر سبک زندگی یا مصرف دارو کنترل نمی‌شود. در این شرایط، جراحی چاقی می‌تواند هم به کاهش وزن کمک کند و هم باعث بهبود علائم رفلاکس شود. با این حال، انتخاب نوع جراحی اهمیت زیادی دارد، زیرا برخی روش‌ها ممکن است رفلاکس را تشدید کنند.
درمان رفلاکس اسید معده با جراحی اسلیو معده
جراحی اسلیو معده با کاهش حجم معده، به کاهش اشتها و وزن کمک می‌کند، اما تأثیر آن بر رفلاکس معده بحث‌برانگیز است. در برخی افراد، این نوع جراحی می‌تواند علائم رفلاکس را تشدید کند، زیرا ساختار جدید معده ممکن است فشار بیشتری به اسفنکتر مری وارد کند.
همچنین، حذف بخشی از معده که در کنترل اسید نقش دارد، می‌تواند باعث افزایش ترشح اسید یا بازگشت آن به مری شود. به همین دلیل، جراحی اسلیو برای افرادی که پیش از عمل دچار رفلاکس شدید هستند، ممکن است بهترین گزینه نباشد.
درمان رفلاکس اسید معده با جراحی بای پس معده
جراحی بای پس معده یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان رفلاکس معده در افراد چاق است. در این روش، حجم معده به شدت کاهش یافته و مسیر عبور غذا تغییر می‌کند، که در نتیجه، میزان تماس اسید معده با مری نیز کاهش می‌یابد.
تحقیقات نشان داده‌اند که بای پس معده نه تنها به کاهش وزن چشمگیر منجر می‌شود، بلکه علائم رفلاکس را نیز به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. به همین دلیل، این جراحی معمولاً برای بیماران چاقی که از رفلاکس شدید رنج می‌برند، گزینه‌ای مناسب و مؤثر محسوب می‌شود.
چرا دکتر ناصر ملک پور؟!
12 سال هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
چاپ 61 مقاله علمی پژوهشی و 2 جلد کتاب
پایه‌گذار رشته فلوشیپ لاپاروسکوپی
بیش از 10/000 جراحی موفق و جراحی چاقی
سوالات متداول درباره رفلاکس معده و جراحی چاقی
جراحی بای پس معده را می‌توان بهترین و ایمن‌ترین روش لاغری برای کاهش اسید معده دانست که نقش موثری در درمان رفلاکس اسید معده ایفا می‌کند.
کلام آخر
در پایان باید تأکید کرد که چاقی تنها بر ظاهر و تحرک فرد تأثیر نمی‌گذارد، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلات گوارشی جدی مانند رفلاکس معده نیز باشد. افزایش وزن، خصوصا در ناحیه شکم، فشار قابل‌توجهی به معده وارد کرده و عملکرد طبیعی دریچه مری را مختل می‌کند.
این وضعیت نه تنها باعث بروز علائم آزاردهنده رفلاکس می‌شود، بلکه در بلندمدت سلامت مری را نیز به خطر می‌اندازد. بنابراین، کنترل وزن و حفظ سبک زندگی سالم می‌تواند گامی مؤثر در کاهش علائم رفلاکس و پیشگیری از عوارض گوارشی مرتبط با چاقی باشد.
مشاوره حضوری با دکتر ناصر ملک پور
اگر برای عمل اسلیو معده و یا سایر جراحی‌های چاقی قصد مراجعه به مطب دکتر ناصر ملک پور (فوق تخصص جراحی لاپاراسکوپی) را دارید، می‌توانید به آدرس زیر مراجعه کنید.
تهران – سعادت‌آباد، بالاتر از میدان شهرداری، بلوار جوریکی، برج تشریفات، ساختمان شمالی، طبقه3 واحد ۱۲
