بهترین درمان غیر جراحی فتق چیست؟

درمان فتق بدون جراحی

فتق زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از اندام داخلی، مثل روده، از یک نقطه ضعیف در دیواره شکم به بیرون فشار می‌آورد و برآمدگی ایجاد می‌کند. در مواردی که فتق کوچک است یا بیمار شرایط عمل را ندارد، می‌توان آن را بدون جراحی مدیریت کرد. روش‌های مختلفی بدین منظور وجود دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

روش‌های درمان فتق بدون جراحی

درمان فتق همیشه نیاز به جراحی ندارد؛ خصوصا اگر فتق کوچک باشد یا علائم آن خفیف باشد. در چنین شرایطی، با رعایت برخی توصیه‌های سبک زندگی و درمان‌های حمایتی می‌توان علائم را کنترل کرد و از پیشرفت فتق جلوگیری نمود. در ادامه، به چهار روش مؤثر در درمان غیر جراحی فتق می‌پردازیم.

رژیم غذایی مناسب

رعایت یک رژیم غذایی سالم و سرشار از فیبر، تأثیر زیادی در کاهش فشار داخلی شکم دارد. مصرف سبزیجات تازه، غلات کامل، میوه‌های غیر مرکباتی، دانه‌ها و آجیل می‌تواند از یبوست جلوگیری کند؛ مشکلی که در بیماران فتق شایع بوده و یکی از عوامل تشدید کننده علائم است. همچنین نوشیدن آب کافی و پرهیز از وعده‌های سنگین و پرچرب به کاهش سوزش معده و رفلاکس کمک می‌کند که در کاهش علائم فتق موثر است. چنانچه فتق بدون جراحی درمان نشود، طبق نظر پزشک باید به سراغ عمل جراحی فتق شکم رفت.

ورزش

ورزش سبک و کنترل‌شده می‌تواند به کاهش علائم فتق و جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند. تمرینات کششی ملایم یا تمرینات تنفسی، به کاهش فشار داخل شکمی کمک می‌کنند. در عین حال، باید از انجام حرکاتی که شامل بلند کردن وزنه‌های سنگین یا فشار ناگهانی به شکم هستند، پرهیز شود. تمرینات یوگا، مخصوصاً آن‌هایی که بر تنفس و تقویت عضلات مرکزی بدن تمرکز دارند، برای افراد مبتلا به فتق مناسب هستند.

استفاده از کمربند فتق یا بانداژ

فتق‌بند یا بانداژهای مخصوص، وسایلی هستند که با ایجاد فشار ملایم روی ناحیه فتق، به حفظ موقعیت طبیعی اندام‌های داخلی کمک می‌کنند. این وسایل برای استفاده کوتاه‌مدت و هنگام فعالیت‌های روزانه یا برای کاهش ناراحتی فتق در نظر گرفته شده‌اند. باید توجه داشت که فتق‌بند یک راه‌حل موقتی است و استفاده طولانی‌مدت یا نادرست از آن می‌تواند باعث مشکلات پوستی یا ضعف عضلات شود؛ بنابراین استفاده از آن باید تحت نظر پزشک باشد. در صورتی که ساکن تهران هستید، برای درمان فتق می‌توانید به بهترین جراح لاپاراسکوپی در تهران مراجعه نمایید.

روش‌های درمان خانگی فتق

روش های درمان خانگی فتق معمولاً برای کاهش علائم و تسکین موقت به کار می‌روند و نمی‌توانند جایگزین کامل جراحی یا درمان پزشکی باشند. با این حال، برخی روش‌های طبیعی و غیرتهاجمی وجود دارند که به کاهش درد، التهاب و بهبود نسبی وضعیت کمک می‌کنند. با این حال در مواردی، بهترین گزینه پیشنهادی، عمل جراحی فتق با لاپاراسکوپی است.

استفاده از داروهای طبیعی

•  روغن دانه کرچک: روغن کرچک خاصیت ضدالتهابی دارد و استفاده موضعی از آن می‌تواند التهاب و درد ناحیه فتق را کاهش دهد. برای این کار کافی‌ست یک پارچه تمیز را به روغن کرچک آغشته کرده و چند دقیقه روی ناحیه شکم یا کشاله ران قرار دهید. این کار به بهبود هضم و کاهش نفخ هم کمک می‌کند.
• آب آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا به‌ عنوان یک نوشیدنی آرامش‌بخش برای معده شناخته می‌شود. آب آلوئه‌ورا می‌تواند سوزش معده و التهاب ناشی از فتق، مخصوصا فتق هیاتال را کاهش دهد. نوشیدن مقدار کمی از آن قبل از وعده‌های غذایی ممکن است از بروز علائم پیشگیری کند.
• ریشه زنجبیل: زنجبیل با خاصیت ضد تهوع و ضد التهاب خود می‌تواند به کاهش درد و سوزش معده کمک کند. مصرف چای زنجبیل یا مخلوط آن با آب گرم و عسل، یکی از روش‌های طبیعی رایج برای مدیریت ناراحتی‌های گوارشی در بیماران فتق است.
• فلفل سیاه: فلفل سیاه با تحریک آنزیم‌های گوارشی، به بهبود هضم کمک کرده و از تجمع اسید در معده جلوگیری می‌کند. این ویژگی به کاهش فشار داخلی شکم و در نتیجه بهبود موقت علائم فتق کمک می‌کند. البته مصرف آن باید متعادل باشد تا باعث تحریک معده نشود.

کمپرس گرم یا سرد

استفاده از کمپرس گرم یا سرد بر روی ناحیه فتق می‌تواند التهاب، درد و تورم را کاهش دهد. کمپرس سرد باعث منقبض شدن رگ‌ها و کاهش تورم می‌شود، در حالی ‌که کمپرس گرم به آرام‌سازی عضلات و افزایش گردش خون کمک می‌کند. هریک را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، یک یا دو بار در روز استفاده کنید. این روش بیشتر برای تسکین علائم موقت مفید است و درمان قطعی محسوب نمی‌شود.

قرص برای درمان فتق

برای کاهش درد و التهاب ناشی از فتق، گاهی پزشکان داروهای ضد التهابی مانند ملوکسیفار را تجویز می‌کنند. این قرص در مواردی مثل فتق دیسک کمر یا فتق کشاله ران در مردان، نقش تسکینی دارد. البته این داروها فقط علائم را کنترل می‌کنند و جایگزین درمان اصلی فتق، مثل جراحی، نیستند.

هزینه درمان فتق بدون جراحی

• هزینه تهیه کمربند فتق بسته به کیفیت و برند آن متفاوت است و معمولاً در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی در دسترس است.
•  مشاوره تغذیه برای ایجاد تغییرات در رژیم غذایی می‌تواند هزینه‌بر باشد و بسته به تخصص مشاور و مدت جلسات متغیر است.
• جلسات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات ناحیه شکم معمولاً هزینه مشخصی برای هر جلسه دارند که در مراکز مختلف فرق می‌کند.
• استفاده از طب سوزنی برای کاهش درد و علائم فتق هزینه‌های متنوعی دارد که به محل کلینیک و تخصص درمانگر بستگی دارد.
• ماساژ درمانی نیز بسته به نوع خدمات و مهارت فرد درمانگر، هزینه‌ای متغیر در هر جلسه دارد.

چه زمانی برای درمان فتق باید جراحی کرد؟

جراحی فتق معمولاً زمانی توصیه می‌شود که علائم آن شدید یا آزاردهنده شود و دیگر روش‌های غیرجراحی پاسخگو نباشند. اگر فرد با درد مداوم، تورم قابل توجه، یا بزرگ شدن تدریجی فتق روبه‌رو باشد و این وضعیت روی زندگی روزمره‌اش تأثیر بگذارد، نیاز به عمل مطرح می‌شود. همچنین در مواردی که فتق باعث عوارضی مثل انسداد روده یا فشار بر بافت‌های داخلی شود، جراحی فوریتی ضرورت دارد. در هر صورت، تشخیص نهایی باید توسط پزشک انجام شود.

سوالات متداول درباره درمان فتق بدون جراحی

کلام آخر

هرچند روش های درمان فتق بدون جراحی می‌توانند به کاهش علائم و کنترل موقت فتق کمک کنند، اما جایگزین کامل جراحی نیستند. در مواردی که علائم شدیدتر می‌شوند یا خطر بروز عوارض وجود دارد، مراجعه به پزشک و بررسی گزینه‌های درمانی جدی‌تر ضروری است. اگر به ‌موقع اقدام شود، می‌توان از پیشرفت بیماری و بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد. بنابراین، انتخاب روش مناسب باید با مشورت تخصصی و ارزیابی دقیق وضعیت بدن انجام شود.