عود فتق بعد از عمل یکی از نگرانی‌های مهمی است که بسیاری از بیماران پس از جراحی فتق با آن مواجه می‌شوند. جراحی فتق معمولاً برای رفع یک نقص در دیواره شکم انجام می‌شود، اما در برخی موارد، فتق ممکن است پس از مدتی دوباره بازگردد. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عفونت زخم، فعالیت زودهنگام بعد از جراحی، یا شرایطی مانند چاقی و استعمال دخانیات به وجود بیاید.
با توجه به اینکه عود فتق می‌تواند درد و ناراحتی زیادی برای بیمار ایجاد کند، درک عوامل مؤثر در این امر و راه‌های پیشگیری از آن اهمیت ویژه‌ای دارد. همچنین، آشنایی با روش‌های تشخیص و درمان مجدد فتق عود کرده، به بیماران کمک می‌کند تا بهترین تصمیمات را در مورد مدیریت و درمان این وضعیت اتخاذ کنند.
در این مقاله به بررسی دلایل، روش‌های تشخیص، و گزینه‌های درمانی برای عود فتق بعد از عمل می‌پردازیم.
آیا احتمال بازگشت و عود فتق بعد از جراحی وجود دارد؟
بعد از جراحی فتق، احتمال بازگشت یا عود فتق وجود دارد، اگرچه این احتمال به عوامل مختلفی وابسته است. فتق زمانی رخ می‌دهد که بخشی از محتویات شکم مانند چربی یا روده از طریق یک ناحیه ضعیف در دیواره شکم بیرون زده می‌شود. انجام جراحی فتق شکم می‌تواند این مشکل را برطرف کند اما در برخی موارد، فتق ممکن است دوباره در همان ناحیه یا در ناحیه دیگری از دیواره شکم ایجاد شود.
مطالعات نشان داده‌اند که تا ۳۰٪ از جراحی‌های فتق می‌توانند منجر به عود فتق شوند، بنابراین انجام صحیح مراقبت های بعد از عمل فتق و البته انتخاب جراح متبحر بسیار حائز اهمیت هستند.
برای دریافت مشاوره درباره عود فتق بعد از عمل فرم زیر را پر کنید.
دلایل عود فتق بعد از عمل
عود فتق بعد از جراحی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:
- 1️⃣ عفونت زخم پس از جراحی اولیه: اگر زخم جراحی دچار عفونت شود، فرآیند بهبودی تحت تأثیر قرار گرفته و ممکن است منجر به ضعف در ناحیه جراحی و عود فتق شود.
- 2️⃣ فعالیت زیاد بلافاصله بعد از جراحی: انجام فعالیت‌های شدید یا بلند کردن اجسام سنگین قبل از بهبود کامل می‌تواند به ناحیه جراحی فشار وارد کرده و باعث بازگشت فتق شود.
- 3️⃣ استفاده مداوم از استروئیدها: مصرف طولانی‌مدت استروئیدها ممکن است به تضعیف بافت‌ها و کاهش مقاومت بدن در برابر فشارهای مکانیکی منجر شود که این امر خطر عود فتق بعد از عمل را افزایش می‌دهد.
- 4️⃣ سرفه‌های مزمن: سرفه‌های مداوم و شدید فشار زیادی به دیواره شکم وارد می‌کند و خطر بازگشت فتق را افزایش دهد.
- 5️⃣ سیگار کشیدن: سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون و اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن می‌شود؛ در نتیجه می‌تواند فرآیند بهبودی را مختل کرده و منجر به بازگشت فتق عمل کرده شود.
- 6️⃣ چاقی: اضافه وزن باعث افزایش فشار بر روی دیواره شکم می‌شود و می‌تواند منجر به ضعیف شدن این ناحیه و بازگشت فتق بعد از جراحی گردد.
تشخیص فتق عود کرده بعد از عمل
تشخیص فتق عود کرده بعد از عمل با بررسی دقیق پزشک و معاینه ناحیه شکم آغاز می‌شود. پزشک پس از بررسی سابقه پزشکی و جراحی، ممکن است از شما بخواهد که بایستید و سرفه کنید تا بتواند هرگونه برآمدگی یا فتقی که ممکن است بازگشته باشد را مشاهده یا حس کند. در صورتی که نشانه‌های عود فتق وجود داشته باشد، پزشک ممکن است تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی را تجویز کند. این تست‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا مکان دقیق فتق را مشخص کرده و بهترین استراتژی درمانی را تعیین کند.
درمان فتق عود کرده بعد از جراحی
- توجه: در موارد خفیف، پزشک ممکن است توصیه کند که فتق عود کرده بعد از جراحی تحت نظارت قرار گیرد تا در صورت لزوم اقدام بعدی انجام شود.
- جراحی انتخابی: اگر فتق برگشته باعث درد یا ناراحتی زیادی شود، جراحی انتخابی برای ترمیم فتق پیشنهاد می‌شود. این جراحی غیر اضطراری است و به صورت برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود.
- جراحی اضطراری: در موارد نادر که فتق ممکن است باعث خفه کردن بخشی از روده شود، جراحی اضطراری لازم است. این نوع جراحی برای جلوگیری از عوارض جدی انجام می‌شود.
- استفاده از مش مصنوعی: در همه روش‌های جراحی، نقص در دیواره شکم با بستن و تقویت آن، اغلب با استفاده از مواد مش مصنوعی، ترمیم می‌شود.
- نوع روش انتخابی بستگی به اندازه و محل فتق عود کرده، سلامت عمومی بیمار و سطح فعالیت بدنی دارد.
چرا دکتر ناصر ملک پور؟!
12 سال هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
چاپ 61 مقاله علمی پژوهشی و 2 جلد کتاب
پایه‌گذار رشته فلوشیپ لاپاروسکوپی
بیش از 10/000 جراحی موفق و جراحی چاقی
جراحی مجدد فتق عود کرده
جراحی مجدد برای فتق عود کرده می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود که هر کدام بسته به نوع و محل فتق و شرایط بیمار انتخاب می‌شوند.
| جراحی باز فتق | در این روش، جراح یک برش در محل فتق ایجاد می‌کند و بافت یا عضو بیرون‌زده را به جای خود بازمی‌گرداند. سپس سوراخ ایجاد شده با بخیه یا ترکیبی از بخیه و مش پلاستیکی بسته می‌شود. |
| لاپاراسکوپی فتق | این روش کم تهاجمی با استفاده از چند برش کوچک، دوربین و ابزارهای جراحی ویژه انجام می‌شود. جراح با استفاده از مش پلاستیکی، فتق را ترمیم می‌کند. (عمل فتق با لاپاراسکوپی) |
| جراحی رباتیک فتق | مشابه لاپاراسکوپی است اما در این روش، جراح از فناوری رباتیک برای هدایت دقیق ابزارهای جراحی استفاده می‌کند. |
| ترمیم پیچیده فتق | در این روش، لایه‌های مختلف دیواره شکم جدا می‌شوند تا ترمیم قوی‌تری انجام صورت گیرد. این روش برای فتق‌های پیچیده و عود کرده مناسب است. |
کلام آخر
عود فتق بعد از عمل یک چالش مهم است که نیازمند توجه و مدیریت دقیق می‌باشد. با وجود پیشرفت‌های پزشکی در روش‌های جراحی و تکنیک‌های ترمیمی، برخی بیماران هنوز ممکن است با مشکل عود فتق مواجه شوند. اهمیت رعایت توصیه‌های پس از عمل، مانند اجتناب از فعالیت‌های شدید و همچنین جلوگیری از مصرف دخانیات، نمی‌تواند نادیده گرفته شود.
همچنین، پیگیری منظم پزشک و انجام بررسی‌های لازم برای تشخیص زودهنگام نشانه‌های فتق عود کرده بعد از جراحی از اهمیت بالایی برخوردار است. درک کامل از عوامل مؤثر و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به کاهش ریسک و بهبود نتایج درمان کمک کند. امید است که این مقاله به ارائه راهکارهای مفید و اطلاعات ضروری برای مدیریت و پیشگیری از عود فتق کمک کرده باشد و به بیماران و متخصصان در بهبود کیفیت زندگی و نتیجه جراحی‌ها یاری رساند.
مشاوره حضوری با دکتر ناصر ملک پور
اگر برای عمل فتق و یا درمان عود فتق بعد از عمل قصد مراجعه به مطب دکتر ناصر ملک پور (فوق تخصص جراحی لاپاراسکوپی) را دارید، می‌توانید با شماره زیر تماس بگیرید.
تهران – سعادت‌آباد، بالاتر از میدان شهرداری، بلوار جوریکی، برج تشریفات، ساختمان شمالی، طبقه3 واحد ۱۲
