جراحی آپاندیس در کودکان یکی از رایجترین روشهای درمانی برای رفع آپاندیسیت، عفونت و التهاب آپاندیس است. این عمل جراحی معمولاً با هدف برداشتن آپاندیس عفونی انجام میشود و میتواند به دو روش لاپاراسکوپی یا جراحی باز صورت گیرد.
انتخاب روش جراحی بستگی به شرایط بیمار و شدت مشکل دارد. در این مقاله، به بررسی جزئیات جراحی آپاندیس در کودکان مراقبتهای پس از عمل خواهیم پرداخت.

آپاندیس در کودکان
مشکل آپاندیسیت در کودکان بسیار نادر است اما احتمال بروز آن وجود دارد. تشخیص این بیماری در کودکان میتواند برای والدین دشوار باشد و معمولا زمانی ایجاد میشود که مجرای آپاندیس مسدود شده و باکتریها در آن تکثیر میگردند.
اگر آپاندیس درمان نشود، ممکن است پاره شده و عفونت را به سراسر شکم گسترش دهد. علائم آن شامل درد شکمی، تب و بیاشتهایی است. در بیشتر موارد، جراحی برای برداشتن آپاندیس ضروری است تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
برای دریافت مشاوره رایگان و استعلام هزینه جراحی آپاندیس فرم زیر را پر کنید.
علت آپاندیس در کودکان
آپاندیسیت در کودکان معمولاً به دلیل انسداد مجرای آپاندیس رخ میدهد که باعث رشد سریع باکتریها و ایجاد عفونت میشود. این انسداد ممکن است ناشی از مدفوع سفت، غدد لنفاوی متورم، عفونتهای شکمی، یا حتی پیچخوردگی خود آپاندیس باشد.
در برخی موارد، موکوس یا انگلها نیز احتمال دارد باعث مسدود شدن دهانه آپاندیس شوند. با تشدید التهاب، جریان خون کاهش یافته و در صورت عدم درمان، آپاندیس ممکن است پاره شود و عفونت به سراسر شکم گسترش یابد. عوامل ژنتیکی و بیماریهایی مانند فیبروز سیستیک نیز میتوانند خطر ابتلا را افزایش دهند.
علائم آپاندیس در کودکان
آپاندیس در کودکان میتواند با علائم مختلفی همراه باشد که بسته به شرایط سنی کودک و جنسیت او متفاوت خواهد بود. در ادامه به بررسی جامع علائم این بیماری در کودکان دختر و پسر میپردازیم:
علائم آپاندیس در کودک دختر
دختران ممکن است علائم آپاندیسیت را با مشکلات گوارشی یا حتی عفونتهای ادراری اشتباه بگیرند. در برخی موارد، درد شکمی با علائم قاعدگی زودرس یا عفونتهای تخمدانی مشابهت دارد. علائم رایج آپاندیس در دختران شامل موارد زیر است:

- درد ناگهانی در اطراف ناف که به سمت راست پایین شکم منتقل میشود.
- افزایش شدت درد هنگام حرکت، سرفه یا لمس ناحیه شکم.
- کاهش اشتها و احساس تهوع که ممکن است منجر به استفراغ شود.
- تورم و حساسیت در شکم، خصوصا در ناحیه سمت راست پایین.
- تب خفیف که ممکن است با پیشرفت بیماری افزایش یابد.
- تغییر در الگوی اجابت مزاج، مانند یبوست یا اسهال همراه با مخاط.
- بیحالی، بیقراری و کاهش سطح انرژی کودک.
علائم آپاندیس در کودک پسر
پسران معمولاً علائم آپاندیسیت را با مشکلات گوارشی مانند نفخ یا سوء هاضمه اشتباه میگیرند. گاهی درد از ناحیه شکم به بیضهها منتشر میشود که میتواند باعث نگرانی والدین شود. علائم رایج آپاندیس در پسران شامل موارد زیر است:
- درد شدید که در ابتدا در اطراف ناف احساس شده و سپس به قسمت راست پایین شکم منتقل میشود.
- تشدید درد هنگام حرکت، دویدن، عطسه یا سرفه.
- تهوع و استفراغ که بعد از شروع درد شکمی بروز میکند.
- حساسیت زیاد به لمس در ناحیه شکم، بهویژه در سمت راست.
- تب خفیف که در صورت ترکیدن آپاندیس به ۴۰ درجه سانتیگراد میرسد.
- احساس فشار یا ناراحتی در بیضهها در برخی موارد.
- مشکل در دفع مدفوع، همراه با اسهال خفیف یا یبوست.
تشخیص آپاندیس در کودکان
تشخیص آپاندیس در کودکان کمی دشوار است و برای انجام این کار معمولا از روشهای زیر استفاده میشود:
- معاینه فیزیکی: پزشک در ابتدا ضمن بررسی شکم کودک سعی میکند ناحیه دردناک را شناسایی نماید. درد شدید در قسمت پایین سمت راست شکم، یکی از نشانههای اصلی آپاندیسیت است.
- آزمایش خون: این آزمایش برای بررسی افزایش گلبولهای سفید خون انجام میشود، که نشاندهنده عفونت یا التهاب در بدن است.
- آزمایش ادرار: از آنجا که علائم آپاندیس ممکن است شبیه به عفونت کلیه یا مثانه باشد، پزشک آزمایش ادرار تجویز میکند تا احتمال این بیماریها را رد کند.
- سونوگرافی شکم: یک روش غیر تهاجمی است که با استفاده از امواج صوتی، تصویری از آپاندیس ایجاد میکند. این روش معمولاً اولین گزینه تصویربرداری برای تشخیص آپاندیسیت در کودکان است.
- سی تی اسکن: اگر نتایج سونوگرافی واضح نباشد، پزشک ممکن است سیتیاسکن تجویز کند. این روش با دقت بیشتری وضعیت آپاندیس را نشان میدهد و میتواند التهاب یا پارگی آپاندیس را تشخیص دهد.
چرا دکتر ناصر ملک پور؟!
12 سال هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
چاپ 61 مقاله علمی پژوهشی و 2 جلد کتاب
پایهگذار رشته فلوشیپ لاپاروسکوپی
بیش از 10/000 جراحی موفق و جراحی چاقی

درمان آپاندیس در کودکان
آپاندیسیت در کودکان معمولاً با جراحی یا در برخی موارد با مصرف آنتیبیوتیک درمان میشود. در ادامه روشهای درمانی این بیماری را بررسی میکنیم.
- درمان با آنتیبیوتیک: در برخی از موارد خفیف، پزشک ممکن است تنها با تجویز آنتیبیوتیک از جراحی جلوگیری کند. این روش زمانی استفاده میشود که التهاب شدید نباشد و خطر پارگی آپاندیس وجود نداشته باشد.
- جراحی باز (لاپاراتومی): در این روش، جراح یک برش بزرگ در قسمت پایین سمت راست شکم ایجاد کرده و آپاندیس را خارج میکند. اگر آپاندیس پاره شده باشد، پزشک از یک لوله برای تخلیه عفونت استفاده میکند. این روش معمولاً برای موارد پیچیدهتر به کار میرود و دوره نقاهت طولانیتری دارد.
- جراحی لاپاراسکوپی: در جراحی لاپاراسکوپی آپاندیس ، جراح چند برش کوچک روی شکم ایجاد میکند و با استفاده از دوربین لاپاراسکوپ و ابزارهای جراحی، آپاندیس را خارج میکند. این روش کمتهاجمیتر است، درد و عوارض کمتری دارد و بهبودی کودک سریعتر اتفاق میافتد.
جراحی آپاندیس در کودکان
همانطور که پیشتر گفته شد، جراحی آپاندیس در کودکان یکی از روشهای رایج برای درمان این بیماری است که در دو حالت لاپاراسکوپی یا جراحی باز قابل انجام میباشد. در لاپاراسکوپی، چند برش کوچک ایجاد شده و آپاندیس با ابزارهای مخصوص برداشته میشود که بهبودی سریعتری دارد.
در جراحی باز، برشی بزرگتر در شکم ایجاد میشود و برای موارد پیچیدهتر کاربرد دارد. کودک تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد و معمولاً پس از جراحی، برای جلوگیری از عفونت، آنتیبیوتیک دریافت میکند.

مراقبت های قبل از جراحی آپاندیس در کودکان
پیش از جراحی آپاندیس در کودکان، نیاز به انجام اقدام خاصی نیست. پزشکان و متخصصان تمام نکات و اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار میدهند. به یاد داشته باشید که اگر فرزند شما بیماری خاصی دارد و یا در حال مصرف دارو میباشد، حتما پزشک را در جریان بگذارید.
مراقبت های بعد از عمل آپاندیس در کودکان
مراقبت های بعد از جراحی آپاندیس شامل موارد زیر است:
- پس از عمل، کودک ممکن است از طریق سرم (IV) مایعات و دارو دریافت کند تا از عفونت و درد جلوگیری شود.
- تا چند ساعت پس از جراحی، خوردن و آشامیدن محدود میشود و پزشک زمان مناسب را تعیین میکند.
- برای کاهش درد، میتوان طبق تجویز پزشک از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا پاراستامول استفاده کرد.
- استحمام پس از جراحی معمولاً بلامانع است، اما باید از شستشوی مستقیم محل زخم خودداری شود.
- کودک باید حداقل یک هفته در خانه استراحت کند و تا دو هفته از انجام ورزشهای سنگین پرهیز کند.
- در صورت مشاهده تب، قرمزی، تورم یا خروج ترشحات از محل جراحی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جراحی آپاندیس در کودکان
- عفونت زخم: ممکن است محل جراحی دچار عفونت شود که معمولاً با آنتیبیوتیک درمان میشود.
- آبسه یا تجمع چرک: در برخی موارد، آبسههای چرکی ایجاد میشوند که ممکن است نیاز به تخلیه داشته باشند.
- انسداد روده: گاهی پس از جراحی، روده کوچک دچار انسداد شده و ممکن است به درمانهای پزشکی یا جراحی نیاز باشد.
- تب و التهاب: تب مداوم پس از جراحی میتواند نشانه عفونت باشد و نیاز به بررسی پزشکی دارد.
- درد طولانیمدت: برخی کودکان ممکن است تا مدتی پس از جراحی دچار درد شکمی باشند که باید تحت نظر پزشک باشد.
سوالات متداول درباره آپاندیس در کودکان
براساس آمار بدست آمده، هر سال 80 هزار کودک در آمریکا به آپاندیسیت مبتلا میشوند. این بیماری عمدتا در بازه 10 الی 20 سالگی کودک شایعتر است. همچنین کودکانی که سابقه خانوادگی التهاب آپاندیس را دارند بیشتر از سایر کودکان در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
آمارها نشان میدهند اکثر کودکان مبتلا به آپاندیسیت در بازه 10 الی 20 سالگی هستند.
کمتر از 1/0 از کودکان مبتلا به آپاندیسیت، جان خود را از دست میدهند.
بیشتر کودکان پس از جراحی آپاندیس به سرعت بهبود مییابند و معمولاً یک روز در بیمارستان میمانند. اگر جراحی به روش لاپاراسکوپی انجام شده باشد، کودک میتواند پس از ۳ تا ۵ روز فعالیتهای معمول خود را از سر بگیرد. در صورت جراحی باز، دوره استراحت ۱۰ تا ۱۴ روز خواهد بود.
کلام آخر
جراحی آپاندیس در کودکان یک عمل ضروری برای درمان آپاندیسیت است که در صورت تشخیص به موقع، میتواند بهبودی سریع و کاهش خطر عوارض جدی را به همراه داشته باشد.
با پیشرفتهای پزشکی و روشهای کم تهاجمی مانند لاپاراسکوپی، این جراحی برای کودکان امنتر و کم دردسرتر شده است. مراقبتهای دقیق پس از عمل و پیروی از دستورات پزشک، نقش مهمی در بهبودی کامل و بازگشت به روال عادی زندگی کودک دارند.