بسیاری از بیماران قبل از عمل، از جراحشان میپرسند که تفاوت لاپاراسکوپی با لاپاراتومی چیست؟انتخاب کدام روش جراحی تاثیر بیشتری بر روند بهبودی بیمار دارد؟ دو روش رایج برای انجام جراحیهای شکمی، لاپاراسکوپی و لاپاراتومی است د که تفاوتهای مهمی در نحوه اجرا، میزان تهاجم، دوره نقاهت و عوارض احتمالی دارد.
لاپاراسکوپی با برشهای کوچک و حداقل آسیب به بافتها، روند بهبودی بیمار را سریعتر میکند، در حالی که جراحی لاپاراتومی با ایجاد برش بزرگتر، معمولاً برای جراحیهای پیچیدهتر استفاده میشود. در این مقاله، به بررسی تفاوتهای این دو روش پرداختهایم.

تفاوت لاپاراسکوپی با لاپاراتومی
جراحیهای شکمی معمولاً به دو روش لاپاراسکوپی و لاپاراتومی انجام میشوند. هر دو این روشها با هدف تشخیص و درمان مشکلات داخلی شکم و لگن به کار میروند اما از نظر نحوه انجام، میزان تهاجم، نقاهت و عوارض احتمالی با یکدیگر متفاوتاند.
برای دریافت مشاوره رایگان درباره عمل لاپاراسکوپی و لاپاراتومی فرم زیر را پر کنید.
لاپاراسکوپی چیست؟
جراحی لاپاراسکوپی یک روش جراحی کمتهاجمی است که از طریق چند برش کوچک روی شکم انجام میشود. در این تکنیک، جراح یک ابزار نازک به نام لاپاراسکوپ را که دارای دوربین و نور است، از طریق این برشها وارد بدن میکند. دوربین تصاویر دقیقی از داخل شکم و لگن را روی مانیتور نمایش میدهد و جراح میتواند بدون ایجاد برش بزرگ، عمل جراحی را انجام دهد.
این روش برای درمان مشکلاتی مانند کیست تخمدان، آندومتریوز، جراحی آپاندیس با لاپاراسکوپی و برخی بیماریهای دیگر به کار میرود. از مزایای لاپاراسکوپی میتوان به کاهش درد بعد از عمل، بهبودی سریعتر، کاهش احتمال عفونت و باقی ماندن جای زخم کمتر اشاره کرد. به همین دلیل، امروزه در بسیاری از موارد به جای روشهای جراحی باز از لاپاراسکوپی استفاده میشود.
لاپاراتومی چیست؟
لاپاراتومی یک روش جراحی است که در آن جراح یک برش بزرگ روی شکم ایجاد میکند تا بهطور مستقیم به اندامهای داخلی دسترسی داشته باشد. این روش معمولاً زمانی انجام میشود که نیاز به بررسی دقیقتر، جراحی پیچیدهتر یا دسترسی کامل به اعضای داخلی بدن وجود داشته باشد.
لاپاراتومی برای جراحی تومورها، مشکلات شکمی، فتق شکم و یا شرایط اضطراری مانند خونریزی داخلی کاربرد دارد. برخلاف لاپاراسکوپی، این روش به دلیل ایجاد برش بزرگتر، نیاز به دوران نقاهت طولانیتر دارد و ممکن است عوارضی مانند عفونت، درد بیشتر و جای زخم قابل توجهی به دنبال داشته باشد.
چرا دکتر ناصر ملک پور؟!
12 سال هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
چاپ 61 مقاله علمی پژوهشی و 2 جلد کتاب
پایهگذار رشته فلوشیپ لاپاروسکوپی
بیش از 10/000 جراحی موفق و جراحی چاقی

تفاوت در نحوه انجام لاپاراسکوپی و لاپاراتومی
تفاوت اصلی لاپاراسکوپی و لاپاراتومی در تکنیکهای مورد استفاده و نحوه انجام آنهاست. در روش لاپاراسکوپی، چند برش کوچک بر روی شکم ایجاد میشود که قطر آنها معمولا بین 0.5 الی 2 سانتیمتر است. از طریق این برشها، یک دوربین کوچک به نام لاپاراسکوپ وارد بدن شده و تصاویر دقیق از اندامهای داخلی را بر روی مانیتور نشان میدهد.
ابزارهای جراحی نیز از طریق همین برشها وارد بدن شده و جراح لاپاراسکوپی بدون نیاز به باز کردن شکم، فرآیند جراحی را انجام میدهد. از آنجایی که در این روش کمترین میزان آسیب به بافتهای اطراف وارد میگردد، کاهش درد بعد از عمل، دوران نقاهت کوتاه تر و کاهش احتمال عفونت را به همراه دارد.
در مقابل، لاپاراتومی یک روش جراحی باز و تهاجمی است که نیازمند ایجاد یک برش بزرگ روی شکم برای دسترسی مستقیم به اندامهای داخلی است. در این روش، جراح دید وسیعتری از ناحیه جراحی دارد و امکان بررسی کاملتر اندامها را خواهد داشت.
این روش معمولاً در موارد پیچیدهتر مانند جراحیهای مرتبط با تومورها، مشکلات حاد شکمی یا شرایط اورژانسی مانند خونریزی داخلی استفاده میشود. با توجه به برش بزرگتر، دوران نقاهت در لاپاراتومی طولانیتر است و بیمار ممکن است درد بیشتری را تجربه کند. انتخاب بین این دو روش بستگی به شرایط بیمار و نوع جراحی مورد نیاز دارد.

مقایسه لاپاراسکوپی با جراحی باز از نظر کاربرد
روشهای جراحی بسته مانند لاپاراسکوپی و جراحی باز مانند لاپاراتومی، بسته به شرایط بیمار و نوع بیماری، کاربردهای متفاوتی دارند.
لاپاراسکوپی معمولاً برای جراحیهای کم تهاجمی تر و با دوره نقاهت کوتاهتر استفاده میشود، در حالی که لاپاراتومی برای موارد پیچیدهتر و نیازمند دسترسی گستردهتر به اندامهای داخلی مناسب است.
موارد استفاده از روش لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی به دلیل کمتهاجمی بودن و دقت بالای آن، در بسیاری از جراحیهای زنان، گوارش و حتی جراحی برخی سرطانها کاربرد دارد. از مهمترین موارد استفاده از این روش میتوان به بررسی و درمان مشکلات ناباروری در بانوان، تشخیص و درمان آندومتریوز، جراحی برای بارداری خارج از رحم و برداشتن کیستهای تخمدان و… اشاره کرد.
همچنین در بیماریهای گوارشی مانند برداشتن کیسه صفرا ( لاپاراسکوپی کیسه صفرا ) و جراحی آپاندیس نیز از این روش استفاده میشود. لاپاراسکوپی در جراحیهای مرتبط با سرطان کولورکتال (جراحی لاپاراسکوپی روده )، برداشتن میوم رحم، درمان چسبندگیهای داخلی و بستن لولههای فالوپ نیز نقش مهمی دارد.
موارد استفاده از روش لاپاراتومی
لاپاراتومی به دلیل دسترسی مستقیم به اندامهای داخلی، در جراحیهای پیچیده و شرایط اورژانسی مورد استفاده قرار میگیرد. این روش برای جراحیهای دستگاه گوارش مانند درمان مشکلات معده، روده، کولون و آپاندیس به کار میرود. همچنین در جراحیهای مربوط به اندامهای تناسلی زنان، مانند درمان مشکلات شدید رحم و تخمدان، لاپاراتومی گزینهای مناسب است.
در مواردی که جراح نیاز به بررسی دقیقتر اندامهای پشت صفاقی مانند کلیهها، آئورت تحتانی و غدد لنفاوی شکمی دارد، این روش ترجیح داده میشود. علاوه بر این، برای جراحیهای مرتبط با مثانه که نیازمند دسترسی وسیعتری هستند، از لاپاراتومی استفاده میشود.
چاقی یا لاغر؟! نمیدونی؟

مقایسه هزینه لاپاراسکوپی با لاپاراتومی
هزینه جراحی لاپاراسکوپی و لاپاراتومی بسته به نوع جراحی و میزان پیچیدگی آن متفاوت خواهد بود. در جراحی لاپاراسکوپی گاهی نیاز است از تجهیزات پیشرفتهتری نیز استفاده کرد و یا به سراغ جراحانی رفت که تخصص بیشتری دارند؛ در نتیجه هزینه بیشتری برایتان به همراه خواهد داشت.
اما از آنجایی که در این روش نیاز به بستری طولانیمدت بیمار در بیمارستان نیست و دوره نقاهت کوتاهتری دارد، هزینههای جانبی اعم از بستری در بیمارستان و هزینه دارو کاهش مییابد. از سوی دیگر، لاپاراتومی که روشی سنتی و تهاجمیتر است، معمولاً هزینه جراحی پایینتری دارد اما به دلیل بستری طولانیتر و احتمال عوارض بیشتر، میتواند هزینههای درمانی را افزایش دهد.
مقایسه عوارض لاپاراسکوپی با لاپاراتومی
عوارض لاپاراسکوپی و لاپاراتومی بسته به شرایط بیمار و نوع جراحی متفاوت است. لاپاراسکوپی، به دلیل کمتهاجمی بودن، خطر عفونت، خونریزی و آسیب بافتی کمتری دارد اما در موارد نادر ممکن است باعث آسیب به ارگانهای داخلی، لخته شدن خون یا مشکلات ادراری شود.
از سوی دیگر، لاپاراتومی که نیاز به برش بزرگتری دارد، با خطرات بیشتری مانند عفونت، خونریزی شدید، تاخیر در بهبود زخم و حتی فتق همراه است. همچنین، مدتزمان بیهوشی و احتمال بروز عوارض ناشی از آن در لاپاراتومی بیشتر است. به همین دلیل، انتخاب بین این دو روش به شرایط بیمار و نوع جراحی بستگی دارد.
مقایسه لاپاراسکوپی با لاپاراتومی از نظر برش ها
به طور کلی میتوان گفت اصلیترین تفاوت لاپاراسکوپی با جراحی باز در اندازه و تعداد برشهاست. در لاپاراسکوپی، جراح با استفاده از چند برش کوچک با قطر کم جهت ورود دوربین و ابزارهای جراحی استفاده میکند.
در نتیجه درد کمتر و بهبودی سریعتری به همراه خواهد داشت اما در لاپاراتومی جراح نیاز دارد به منظور دید مستقیم و دسترسی بیشتر، یک برش بزرگ بر روی ناحیه شکم ایجاد کند. این برش وسیع، امکان مانور بیشتری را برای جراحی فراهم میکند اما میزان درد در این روش بیشتر بوده و دوران نقاهت طولانیتری دارد.

مقایسه لاپاراسکوپی با لاپاراتومی از نظر بیهوشی
بیهوشی در لاپاراسکوپی و لاپاراتومی تفاوت قابلتوجهی دارد. لاپاراسکوپی معمولاً با بیهوشی عمومی انجام میشود، اما در برخی موارد خاص، امکان استفاده از بیحسی موضعی نیز وجود دارد. در مقابل، لاپاراتومی به دلیل ماهیت تهاجمی خود، نیاز به بیهوشی عمومی دارد و بیمار بطور کامل بیهوش خواهد شد.
مقایسه لاپاراسکوپی با لاپاراتومی از نظر دوره نقاهت
در روش لاپاراسکوپی، به دلیل برشهای کوچکتر و کاهش میزان خونریزی، بیمار درد کمتری را تجربه کرده و مدت کوتاهتری در بیمارستان بستری میشود. از سوی دیگر، در جراحی باز (لاپاراتومی)، به دلیل برشهای بزرگتر و احتمال بالاتر عوارضی مانند عفونت و خونریزی، دوره نقاهت طولانیتر خواهد بود و بیمار به زمان بیشتری برای بهبودی کامل نیاز دارد.
مقایسه میزان درد لاپاراسکوپی با لاپاراتومی
میزان درد پس از جراحی، یکی از دغدغههای اصلی بیماران است. در روش لاپاراسکوپی، به دلیل حداقل بودن آسیب به بافتها، درد بعد از عمل معمولاً خفیفتر بوده و با مسکنهای معمولی کنترل میشود. در مقابل، لاپاراتومی با برشهای عمیقتر و گستردهتر، درد بیشتری ایجاد میکند که نیاز به مصرف داروهای مسکن قویتر و استراحت طولانیتر دارد. این تفاوت باعث میشود که بیماران پس از لاپاراسکوپی، سریعتر به فعالیتهای روزمره بازگردند و روند بهبودی راحتتری را تجربه کنند.
سوالات متداول درباره تفاوت لاپاراسکوپی با لاپاراتومی
انتخاب میان این دو روش بسته به نظر جراح، شرایط جراحی، وضعیت بیمار و میزان عوارض جراحی باز میتواند متفاوت باشد و نیاز است پزشک بهترین تصمیم را بگیرد.
در لاپاراسکوپی برشهای کوچکتری در بدن ایجاد میشود، در کمتهاجمیتر میباشد.
از آنجایی که تعداد برشهای ایجاد شده در جراحی لاپاراسکوپی کمتر و کمعمقتر است، دوره نقاهت کوتاهتری دارد.
کلام آخر
انتخاب بین لاپاراسکوپی و لاپاراتومی به شرایط بیمار، نوع جراحی و توصیه پزشک بستگی دارد. لاپاراسکوپی با کمترین میزان تهاجم و دوره نقاهت کوتاهتر، گزینهای ایدهآل برای بسیاری از جراحیها است، در حالی که لاپاراتومی برای موارد پیچیدهتر و نیاز به دسترسی گستردهتر به اندامهای داخلی کاربرد دارد.
آگاهی از تفاوتهای این دو روش میتواند به بیماران در تصمیمگیری بهتر کمک کند تا روند درمانی خود را با کمترین عوارض و بیشترین موفقیت طی کنند.